Piet J. van den Hout

Je kent het wel. Op een vrije zaterdagavond in de herfst. Heerlijk in je luie stoel. Buiten regent het. Op het tafeltje naast je dampt de koffie. Je pakt dat fijne boek, benieuwd hoe het verder gaat. Je hebt je geïnstalleerd, onder een smalle lichtbundel, want het daglicht begint al te kwijnen. De avond kan beginnen. Wat kan je deren?

Rakelings scheert hij langs en vliegt zo hard tegen het raam dat hij dubbel zo snel, maar toch nog verrassend rechtuit, weer door de kamer wegvliegt, zijn gebrom met zich meedragend. Dan is het stil. Je denkt nog dat het met een sisser zal aflopen. Maar dan zwelt het gebrom weer aan. Tak, weer tegen het raam. Stilte. Je ogen gaan langs de sponningen. Daar zit hij, donker en dik, net op het randje. Je houdt je fatsoen. Je mept niet, maar pakt een glas uit de kast. Ook de ansichtkaart, die voor dit soort ingrepen klaarligt. Je sluipt op hem af, met de glazen gevangenis in je hand. Behoedzaam dichterbij. Het is erop of er onderuit. Met een snelle beweging plaats je het glas. Brommend vlucht hij de kamer in. Er lijkt triomf in door te klinken. Daar gaat je rustige leesavond.

Die gedachten gaan door mijn hoofd als ik vandaag door het bos loop. De zon is al een stukje geklommen en werpt hier en daar felle lichtbundels door het bladerdek. Daar hoor ik het huiskamergebrom, maar dan menigvuldig versterkt. Het blijkt een hangplek van honderden bromvliegen. Ze vliegen af en aan, landen de een na de ander op de bladeren van een braamstruik. Zitten daar een ogenblik te wachten en vliegen dan rusteloos weer op. Meteen landen er nieuwe bezoekers. Het zijn alle mannetjes. Mannetjes hebben veel grotere ogen dan vrouwtjes. Zo kunnen ze de vrouwtjes beter zien aankomen. Hun ogen zijn zo groot dat ze elkaar boven op de kop raken. Groter kon het niet worden.

Huwelijksmarkt

Dit is een huwelijksmarkt. De mannen wrijven zich in de pootjes. Ze zien uit naar de vrouwtjes. Op elk moment kan er eentje landen. Die moeten ze dan zo snel mogelijk inpalmen, zodat ze wil paren.

Veel verstand van vliegen heb ik niet. Er bestaan huisvliegen, vleesvliegen, boorvliegen, luisvliegen, sluipvliegen, zweefvliegen, roofvliegen, paardenvliegen, wapenvliegen en ongetwijfeld nog meer families. Met tot wel duizenden soorten per familie is de determinatie verre van eenvoudig (vogelaars hebben een makkie). Voor mij lijken deze hangjongeren nog het meest op vleesvliegen (oftewel bromvliegen, Calliphoridae) van het geslacht Pollenia, maar ik ruil mijn inzicht graag in voor die van een specialist (wie biedt?).

Rollen omgekeerd

Deze vliegen leven in een gebied zonder middentonen, een clair-obscur. Waar het donker is verzamelen ze hun voedsel en leggen ze hun eitjes. Daar kan het hout rotten en droogt het leven niet uit. Op helverlichte plekken wordt de basis voor nieuw bestaan gelegd: daar is warmte en kunnen de vliegen het beste van zichzelf laten zien. Daar ontmoeten ze de vrouwtjes.  

De rollen zijn omgedraaid: nu ben ik bij de bromvliegen op bezoek, niet zij bij mij. Dat geeft rust. Voor beide partijen.