Piet J. van den Hout

2 juni 2020 – Als ik om 5 uur de plaats nader waaraan ik gewoontegetrouw ’s ochtends mijn fiets veranker, zie ik hem oversteken. Ik weet dat hij mij niet gezien heeft. Ik stap af, ga het laatste stukje te voet en zet mijn fiets tegen de paal. Ik sluip naar het plekje waar hij het pad verliet en het veld indook. Daar staat hij, vlakbij. Slechts met kop, schouders en kont komt hij boven de bloeiende grassen uit. Diep roodbruin, stevig gewei, grijze bles en de typische witte vlekjes onder tegen de neus. Hij staart naar me. Reeën zien vooral beweging. Ik sta stokstijf. Dan neemt hij een besluit en gaat met enkele sierlijke sprongen dieper het veld in. 

Even verderop steekt er weer iets het pad over. Tussen huppelen en rennen, als een eekhoorn. Ook een lichte onderzijde, net als de eekhoorn. Maar het is geen eekhoorn. Het dier is forser. Met rappe sprongen golft hij door het landschap, stopt af en toe even, kijkt om zich heen en gaat dan weer verder. Het is een marter, vermoedelijk een boommarter. Die heb ik hier nog nooit gezien. Ik vermoedde wel hij hier moest wonen, dekking genoeg met al die hopen van snoeihout, maar wanneer krijg je zo’n uitgesproken nachtdier te zien? 

Hij schiet een bosperceeltje in. Behoedzaam loop ik erheen. Ik tuur over de donkere bosbodem, tussen het kreupelhout – ook hier opgetast snoeihout. Zit daar iets? Ik richt mijn kijker. Geen marter, maar een jonge vos. Hij ligt daar zeer ontspannen en heeft mij niet in de gaten. Alleen zijn kop beweegt alle kanten op. Hij heeft belangstelling voor de mezen die boven hem luid scheldend heen en weer hippen. Zijn neusvleugels en oren bewegen onophoudelijk. Hij komt een stukje overeind, draait wat en vlijt zich weer neer. De mezen zijn luchtig vermaak, meer niet. 

Vlak voor me dartelt een blonde muis met een lichte onderkant en grote ronde oren. Een bosmuis. Hij is zich van geen gevaar bewust. Bovendien kunnen dieren niet voortdurend in hun piepzak zitten, ook al weten ze dat zo’n roofdier in hun buurt woont. Deze vossen weten het wel, waar ze hun kamp moeten opslaan. Ze leven niet alleen tussen de muizen, maar ook midden in konijnenland. Toch leven ook die konijnen gewoon hun leven, eten lekkere groene blaadjes, de moeders zogen hun jongen. Pas als ze een vos zíen, of als er een waarschuwingskreet klinkt, zullen ze zich uit de voeten maken.

Dieren weten het verschil tussen gevaar en risico. Daar zouden mensen wat van kunnen leren.  Hoevelen zijn niet bang voor de wolven die ze nooit hebben gezien en waarschijnlijk nooit zúllen zien?