Piet J. van den Hout

20 december 2019

Blanke wolken, aangeschenen door de late middagzon, stapelen zich op tegen de westelijke hemel boven de Papenmoeren. Boomkronen tekenen zich scherp af tegen een oplichtende einder. Het heldere tsietiet van de ijsvogel verbreekt de stilte. Door de hoogopgaande begroeiing van wilgen, riet en lisdodde valt slechts te vermoeden waar hij vliegt. De waterstand is hoog, een groot contrast met afgelopen zomer. Water verlaat het moeras weer aan de noordkant en stort zich daar gul over een stuwtje heen waarna het verder stroomt naar het Riels Laag.

Ook op Landgoed De Hoevens is het stil. Pas bij de witte brug waar de gulle waterstroom zich weer kabbelend meldt, horen we vogels. De oude eik lijkt vol blaadjes te zitten. Haar kruin is gevuld met groenlingen. Een knal van Riels vuurwerk jaagt ze eruit. In een oogwenk zitten ze alle weer in de boom. Om de nacht door te komen hebben ze elkaar nodig.

Ik tuur de zuidelijke hemel af met de kijker. Grijze wolken met een scherpe oranje omlijsting kondigen de nacht aan. Heel hoog cirkelen tientallen zwartrokken, in twee maten. De grote zijn roeken. Ze draaien kringen als gieren. Kauwen dartelen daar doorheen, als de contrapunten in een fuga van Bach. Even later vliegen ze laag over, de roeken rauw krassend, de kauwen er doorheen kakelend.

De groenlingen vliegen naar het grote rietveld ten zuiden van de witte brug. Spreeuwen komen erbij, eerst een paar, dan enkele groepjes die uitgroeien tot een zwerm vogels. Zowel spreeuwen als groenlingen vliegen heen en weer, uit het zicht en weer terug en verdwijnen dan in riet of wilgstruweel. 

De zon heeft zich achter de einder teruggetrokken. In de halfschemer zijn de riethalmen als zilverwerk. De laatste verdwaalde zonnestralen lichten nog wat wolkjes aan die zich als roze watten aaneenrijgen. Langzaam drijven ze naar een veel grotere wolk die ze een voor een opslokt. 

Een grote zwerm van honderden vogels nadert aan de noordhemel. Houtduiven. Zij vliegen niet zo zwierig als de zwartrokken, maar maken wat inspectieronden en dalen dan af in het bos dat het Riels Laag met de Regte Heide verbindt.

Dan is het stil. De vogels hebben hun plek gevonden voor de nacht. Loodgrijze wolken smoren de laatste gloed. De dag zit erop.